Šta je Evropska komisija zapravo uradila?
Dana 16. decembra 2025. godine, Evropska komisija predstavila je tzv. Automotive Omnibus paket – skup izmjena čiji je cilj:
-
smanjenje regulatornog opterećenja
-
kontrola troškova usklađivanja (compliance)
-
očuvanje konkurentnosti evropskog transporta i industrije
👉 Klimatski ciljevi nisu formalno promijenjeni, ali je način njihove primjene postao pragmatičniji.
Euro 7: ciljevi ostaju – ali se mijenja primjena
Ključna poruka Komisije:
Problem nije u ciljevima Euro-7, već u načinu njihove tehničke implementacije.
Umjesto političkog povlačenja standarda, Komisija uvodi tehničke korekcije, i to kroz:
✔ uklanjanje testova sa minimalnim ekološkim učinkom
✔ smanjenje dupliciranja testiranja kod teških motora
✔ jasnija pravila o „on-board“ praćenju i podacima o potrošnji
✔ sprečavanje različitih nacionalnih tumačenja istih pravila
📌 Za prevoznike:
-
nema promjene rokova
-
nema popuštanja emisijskih granica
-
ali se smanjuje rizik poskupljenja vozila i kašnjenja isporuka
To je ključno za obnovu flota u trenutku kada su marže već iscrpljene.
(na osnovu analize Trans.info, 18.12.2025)
Električni dostavni kombiji: ispravljanje sistemske greške
Jedna od najkonkretnijih i najvažnijih izmjena odnosi se na električne kombije preko 3,5 t.
Problem do sada:
-
električni kombiji prelaze 3,5 t zbog težine baterija
-
ne zbog namjene ili nosivosti
-
automatski su tretirani kao teška teretna vozila (kamioni)
To je značilo:
-
obavezne tahografe
-
strože režime radnog vremena
-
pravila koja nikada nisu bila namijenjena urbanoj i regionalnoj dostavi
Nova pozicija Komisije:
Komisija sada eksplicitno priznaje regulatorni disbalans i predlaže:
👉 pravnu osnovu da države članice mogu izuzeti određene električne kombije iz LKW režima, ako se koriste kao laka dostavna vozila.
❗ Ne uvodi se automatski EU izuzetak, već:
-
jača se diskreciono pravo država
-
uklanja se pravna nesigurnost koja je do sada kočila odluke
📌 Za logistiku „posljednje milje“:
-
ovo može ukloniti jednu od najvećih nefinansijskih barijera elektrifikacije
Širi politički zaokret: konkurentnost ispred simbolike
Automotive paket prvi put otvoreno priznaje da:
-
preklapanje propisa
-
administrativni teret
-
rast troškova usklađivanja
predstavljaju rizik po održivost transportnog sistema EU.
To ne znači ukidanje „Fit for 55“, ali znači:
-
drugačiji kontekst budućih regulativa
-
više fokusa na izvodljivost
-
manje „regulatornog idealizma“
📌 Za sektor drumskog transporta:
Ovo je politički signal, a ne trenutno olakšanje – ali signal koji se dugo čekao.
Šta se ovim paketom NE mijenja
Važno je biti precizan:
❌ ne pomjeraju se Euro-7 rokovi
❌ ne smanjuju se CO₂ ciljevi
❌ nema automatskih izuzeća za e-kombije na nivou EU
Radi se isključivo o:
✔ načinu primjene
✔ tehničkoj racionalizaciji
✔ uklanjanju administrativnih apsurda
Šta slijedi dalje?
-
Paket ide u Evropski parlament i Savjet
-
moguće su dodatne izmjene
-
ključna riječ ostaje: nacionalna implementacija
Posebno kod električnih kombija:
👉 stvarni efekti zavise od odluka pojedinačnih država, ne Brisela.
Za Zapadni Balkan i BiH ovo ima posebnu težinu, jer:
-
flote su starije
-
investicioni kapacitet slabiji
-
logistika posljednje milje sve važnija
-
EU pravila se često primjenjuju bez konteksta
Ovaj paket pokazuje da EU počinje slušati realni sektor.
