Dok je decembar mjesec vrhunske sezone isporuka, on je istovremeno i vrhunska sezona za organizovane krađe tereta. Dok vozači očajnički traže zakonski dozvoljeno i sigurno mjesto za pauzu, kriminalne grupe na britanskim autoputevima prate upravo ta preopterećena odmorišta i nečuvane parkinge – i biraju „lake mete“.
Prema podacima NaVCIS i policije, decembar iz godine u godinu donosi eksploziju krađa tereta, a 2025. se razvija potpuno u skladu s tim trendom.
NAVCIS
Krađe eksplodiraju pred praznike
Tokom decembra:
-
naglo raste potražnja za hranom, pićem, igračkama, elektronikom i robom široke potrošnje,
-
distributivni centri rade maksimalnim kapacitetom,
-
hiljade dodatnih kamiona ulaze u saobraćaj,
-
broj potrebnih zakonskih pauza naglo raste – dok sigurnih parking mjesta praktično nema.
Kriminalci ciljaju robu koja se brzo i lako preprodaje:
-
alkohol,
-
parfemi i kozmetika,
-
slatkiši,
-
elektronski uređaji,
-
odjeća,
-
prehrambeni proizvodi.
U pojedinim regijama krađe su se u decembru gotovo udvostručile u odnosu na ostatak godine.
Gdje se krađe najčešće dešavaju? (Podaci 2024–2025)
Analiza policije i industrijskih organizacija pokazuje zabrinjavajuće podatke:
-
46% svih krađa tereta u Velikoj Britaniji dešava se na javnim odmorištima
-
27% na benzinskim stanicama i auto-servisima, najčešće noću
-
Na nivou Evrope, prema TAPA EMEA, oko 40% svih krađa tereta dešava se na nezaštićenim parkingima i odmorištima
Za mnoge vozače, najopasniji dio smjene postaje trenutak kada moraju stati da odspavaju.
Razmjeri problema u 2025. godini
-
Do kraja 2025. već je zabilježeno više od 1.800 krađa
-
Ukupni gubici premašuju 37 miliona funti
-
Prosječna šteta po incidentu: preko 20.000 funti
-
U 2024. godini ukupni gubici u Velikoj Britaniji procijenjeni su na 111 miliona funti, što je 66% više nego godinu ranije
Na nivou Evrope, procjene govore o čak 8,2 milijarde eura godišnjih gubitaka, odnosno oko 2,5 miliona eura dnevno ukradene robe.
Zašto je parkiranje u decembru najrizičnije?
Problem je strukturni, ali ga decembar dodatno „ogoli“:
-
sigurni kamionski parkinzi se pune već u ranim večernjim satima,
-
većina vozača ostaje bez izbora i parkira na nezaštićenim odmorištima,
-
kraći dani, slabije osvetljenje i manjak osoblja dodatno pogoduju kriminalu,
-
roba za „posljednju milju“ se gomila oko gradova i distributivnih centara,
-
vozač nema slobodu biranja – kada tahograf kaže da mora stati, on mora stati, čak i na nebezbjednom mjestu.
Najčešće metode krađe tokom praznika
Prema podacima policije i NaVCIS, kriminalne grupe koriste:
-
rezanje cerada noću radi provjere sadržaja,
-
krađu cijelih prikolica sa odmorišta,
-
tzv. „hook-up“ krađe – kada se druga tegljačka glava zakači na tuđu prikolicu,
-
krađe ciljane robe: alkohol, kozmetika, hrana, igračke,
-
praćenje prepunih parkinga da bi pronašli kamione koji će cijelu noć stajati.
Primjeri:
-
krađa prikolice sa sirom vrijednim 50.000 funti,
-
nestanak 400 buradi Guinnessa u decembru – sa distributivnog centra.
Šta vozači realno mogu učiniti? (Praktične preporuke)
Policija naglašava da problem nije krivica vozača, već sistemski nedostatak sigurnih parkinga. Ipak, preporučuju se ove mjere:
✅ Izbor parkinga
-
Koristiti sigurne kamionske parkinge kad god je moguće
-
U decembru planirati ranije zaustavljanje
-
Izbjegavati izolovana mjesta blizu industrijskih zona
✅ Defanzivno parkiranje
-
Parkirati vrata uz zid, ogradu ili uz druga vozila
-
Birati osvijetljeno mjesto vidljivo iz kabine
-
Prijaviti sumnjiva ponašanja: snimanje, kruženje vozila, čudna pitanja
✅ Tokom i nakon pauze
-
Provjeriti cerade, brave, sajle i plombe
-
Svaki pokušaj krađe odmah prijaviti policiji ili NaVCIS-u
Zaključak: Visokorizični mjesec u visokorizičnoj godini
Kombinacija:
-
rekordne potražnje,
-
hroničnog nedostatka sigurnih parkinga,
-
organizovanih kriminalnih grupa
čini decembar najopasnijim mjesecom za krađe tereta.
Mnoge krađe ne nastaju zbog greške vozača, već zato što nije bilo sigurnog mjesta kada je zakon nalagao pauzu.
