Kapstadt / Brisel, juli 2025. – Preusmjeravanje brodova zbog krize u Crvenom moru tokom 2024. godine dovelo je do dramatičnog rasta gubitaka kontejnera na otvorenom moru, navodi World Shipping Council (WSC) u godišnjem izvještaju. Gotovo 200 kontejnera izgubljeno je kod Rta dobre nade, što čini više od trećine globalnog gubitka kontejnera u 2024.
📊 Ključne brojke:
-
Ukupno izgubljenih kontejnera u 2024: 576
(u poređenju sa 221 u 2023) -
Prosjek za 10 godina: 1.274 godišnje
-
Tri velike nesreće kod Rta dobre nade: 44, 46 i 99 kontejnera izgubljeno
-
Porast prometa preko Rta: +191% u odnosu na 2023.
(zbog izbjegavanja Crvenog mora)
🌀 Rizična navigacija: Rt dobre nade
Zona južnoafričke obale poznata je po:
-
🌊 Ekstremnim valovima i sudarima vremenskih sistema
-
🧭 Nepredvidivim rutama i jakim vjetrovima
-
🚢 Povećanom saobraćaju kontejnerskih brodova u 2024.
WSC navodi da su zimski uslovi na južnoj hemisferi bili ključni faktor nesreća.
⚖️ Nova pravila od 2026. godine: Obavezno prijavljivanje gubitaka
Na osnovu usvojenih izmjena SOLAS Konvencije (IMO), od 1. januara 2026.:
-
Svaki gubitak kontejnera (uključujući i one koji plutaju) mora biti prijavljen
-
Obaveza se odnosi na sve brodarske kompanije
-
Biće uključeni i slučajevi djelimične štete ili oštećenja
🛠️ Inicijative za sigurnost: TopTier i AI nadzor
Završena je višegodišnja studija TopTier Joint Industry Project (2021–2025), koju su vodili:
-
MARIN (Holandija)
-
40+ partnera iz industrije i državnih agencija
🔹 U septembru 2025. finalni izvještaj ide ka IMO, sa:
-
Preporukama za dizajn brodova, opremu i obuku posade
-
Alatima za upravljanje rizikom i predviđanje talasa
Paralelno s tim, WSC Cargo Safety Program koristi AI algoritme za:
-
Digitalno skeniranje milionskih rezervacija kontejnera
Identifikaciju rizičnih pošiljki (npr. pogrešno deklarisana opasna roba)
🔥 Nova klasifikacija: Ugalj kao opasna roba
Od 2026. godine:
-
Sva pošiljka ugalja biće formalno klasifikovana kao opasna roba prema IMDG kodu
-
Nove obaveze: način pakovanja, ventilacije i smještaja u brodu
-
Mnogi prevoznici već primjenjuju stroža pravila
👉 Ova mjera je odgovor na više požara izazvanih samozapaljenjem drvenog i biljnog uglja u prethodnim godinama.
📦 Gubitak kontejnera – odgovornost svih u lancu
WSC ističe važnost zajedničkog djelovanja u sprečavanju gubitaka:
-
✔️ Poštovanje CTU Kodeksa za pakovanje i osiguranje
-
✔️ Verifikacija bruto mase (VGM)
-
✔️ Poštovanje Cargo Securing Manuala na brodovima
-
✔️ Softver za proračun vezivanja kontejnera
-
✔️ Planiranje rute prema vremenskim uslovima
Iako je broj izgubljenih kontejnera 2024. godine porastao, ukupni trend pokazuje poboljšanje zahvaljujući inicijativama industrije, tehnologiji i novim propisima.
